รู้มั้ย...หนูตัวเหลืองเพราะอะไร (Mother & Care)

ตัวเหลืองเป็นอาการที่เกิดขึ้นกับเด็กแรกเกิด และสร้างความกังวลใจให้พ่อแม่ได้ไม่น้อย ฉะนั้นเรามาทำความเข้าใจกับอาการตัวเหลือง ของลูกกันให้มากขึ้น เพื่อลดความวิตกกังวล และเพิ่มความดูแลให้ดีขึ้นกันค่ะ

ตัวเหลืองเพราะอะไร

เนื่องจากการทำงานของตับที่ยังทำงานได้ไม่สมบูรณ์ จึงไม่สามารถขับสารเหลือง ที่เรียกว่า บิลิลูบิน (Bilirubin) ซึ่งเป็นส่วนประกอบสำคัญในเม็ดเลือดแดง โดยปกติแล้วตับจะทำหน้าที่ดึง สารนี้ออกจากกระแสเลือด นำไปสร้างน้ำดี โดยน้ำดีส่วนหนึ่งจะเก็บสะสมในถุงน้ำดี และน้ำดีส่วนที่เหลือจะไหลผ่านท่อตับ ท่อน้ำดี ลงไปในลำไส้เล็ก เพื่อช่วยย่อยไขมัน แต่ถ้ากระบวนการดังกล่าวเกิดความผิดพลาด ก็ส่งผลทำให้สารสีเหลืองมีการสะสมอยู่ในกระแสเลือด ไม่สามารถขับออกได้ตามปกติ จึงเกิดอาการตัวเหลืองขึ้น

เหลืองแบบใดผิดปกติ

สังเกตง่าย ๆ จากร่างกายของลูกน้อย เช่น ตัวเหลือง ตาเหลือง ปัสสาวะก็เป็นสีเหลืองเช่นกัน โดยจะเริ่มเหลืองที่ใบหน้าก่อน แล้วค่อยๆ ไล่ไปลำตัว ขาและเท้า ถ้าเหลืองเฉพาะใบหน้าและลำตัว ก็ถือว่า มีอาการเหลืองไม่มาก แต่ถ้ามีอาการมากจะเหลืองไล่ลงมาที่ขาและเท้า

เวลาดูอาการตัวเหลืองของลูก มีข้อสังเกต อยู่บ้างค่ะ คุณแม่อาจลองกดผิวหนังบริเวณที่เห็นเป็นสีเหลือง (เพราะเด็กตัวแดงทำให้ดูยาก) ถ้าดูแล้วเห็นว่าเหลืองไม่มาก ก็ไม่จำเป็นต้องตรวจหาค่าของสารเหลือง แต่ถ้าเหลืองมาก ก็ควรต้องเจาะเลือดตรวจดูค่าสารเหลืองและทำการรักษาอย่าง เหมาะสมต่อไป

ลูกตัวเหลือง อันตรายหรือไม่

ถ้ามีอาการเหลืองไม่มาก สาเหตุเกิดจากการทำงานของตับที่ ไม่สามารถขับสารเหลืองในร่างกายได้ อาการตัวเหลืองของลูกจะหายไปเองภายใน 1-2 สัปดาห์หลังคลอด แต่ในเด็กบางรายอาจมีอาการตัวเหลืองนานกว่า 1 สัปดาห์ แต่ไม่มีอาการผิดปกติอื่น อาการเช่นนี้อาจเกิดจากการดูดนมแม่ ที่มีสารบางอย่างทำให้เด็กตัวเหลือง ซึ่งไม่เป็นอันตรายต่อตัวเด็กแต่อย่างใด เพียงแต่ คุณหมออาจแนะนำให้งดนมแม่สัก 2 วัน เมื่ออาการตัวเหลือง ลดลง ค่อยกลับมาให้นมแม่เหมือนเดิม

ที่ต้องระวังเป็นอันตรายกับลูกก็คือ ลูกตัวเหลืองมากขึ้นอย่างรวดเร็ว หรือมีอาการที่ผิดสังเกต เช่น ซึม งอแง ไม่ดูดนม หรืออาเจียน คุณแม่อย่านิ่งนอนใจ ควรพาลูกไปหาคุณหมอทันที เพื่อตรวจเช็กค่าสารเหลือง เพราะอาการตัวเหลืองมาก ๆ อาจทำให้เกิดอาการชัก เป็นอันตรายต่อสมองลูกน้อยได้ จำเป็นต้องอยู่ ภายใต้การดูแลของคุณหมอ

ลูกตัวเหลือง ดูแลอย่างไร

เนื่องจากมีหลายสาเหตุ ที่ทำให้เด็กแรกเกิดมีอาการ ตัวเหลือง ดังนั้น เพื่อความอุ่นใจกับอาการของลูกในเบื้องต้น คุณพ่อคุณแม่ควรพาลูกน้อยไปพบคุณหมอ และผ่านการวินิจฉัยเบื้องต้นจากคุณหมอ เพราะถ้าลูกมีอาการตัวเหลืองแบบปกติ คุณพ่อคุณแม่ก็สามารถดูแลลูกน้อยที่บ้านได้เอง ด้วยวิธีต่อไปนี้

ให้ลูกได้รับนมแม่ที่เพียงพอ แต่ถ้าดื่มนมแม่ได้ก็ไม่จำเป็นต้องให้น้ำ เพราะในนมแม่มีน้ำเป็นส่วนประกอบอยู่แล้ว เพียงให้ลูกได้ดูดบ่อยขึ้น

พาลูกไปรับแดดอ่อน ๆ ตอนเช้า ช่วง 6-7 โมงเช้า ประมาณ 20-30 นาที หรือแดดอ่อน ๆ ในช่วงเย็น (ถ้าลมแรงก็ไม่ควรพาออกไปนอกบ้าน) อาจอยู่ในห้องที่มีแดดส่องถึง และพาลูกไปนอนบริเวณนั้นจะดีกว่า หรือให้ลูกดื่มน้ำ มากขึ้น

ข้อมูลจากกระปุกดอดคอม