โดย...ทพ.ธนา จูระมงคล ผู้อำนวยการศูนย์ทันตกรรม โรงพยาบาลปิยะเวท
       
       ปัจจุบันการจัดฟัน เป็นที่นิยมกันอย่างแพร่หลายในหมู่วัยรุ่น นักเรียน นักศึกษา จนไปถึงวัยทำงาน หลายคนจัดฟันเพื่อแก้ปัญหาสุขภาพฟัน โดยเลือกใช้บริการคลีนิกหรือโรงพยาบาลที่ได้มาตรฐาน มีทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเป็น ผู้ใส่เครื่องมือในการจัดฟันให้ นับว่าเป็นเรื่องที่ถูกต้อง
       
       แต่ก็มีคนอีกจำนวนไม่น้อยที่มองว่าการจัดฟันเป็นเพียงแฟชั่นที่เสริมสร้างความน่ารัก สวยงาม ให้กับตนเองเท่านั้น และไม่ได้คำนึงถึงประโยชน์ที่แท้จริงของการจัดฟันแต่อย่างใด จึงหันไปเลือกใช้บริการจัดฟันที่ไม่ได้มาตรฐาน และไม่ใช่ทันตแพทย์เป็นผู้ติดเครื่องมือจัดฟัน เพียงแค่มองว่ามีราคาถูก และมีความสวยงามเหมือนกัน โดยไม่ทราบว่าอาจจะมีอันตรายที่คาดไม่ถึงตามมา
       
       การจัดฟันคือการรักษาทางทันตกรรมแขนงหนึ่ง เน้นการแก้ไขปัญหาฟันเรียงตัวและการสบฟันที่ผิดปกติ ในกรณีที่จะเห็นได้ชัดเจน คือ ในคนไข้ที่มีฟันเกมาก ๆ หรือคนไข้ที่มีปัญหาเกี่ยวกับเหงือกและขากรรไกร ซึ่งทำให้การทำความสะอาดฟันนั้นเป็นไปได้ยาก รวมทั้งมีปัญหาในการพูดและการบดเคี้ยว นำมาซึ่งสาเหตุของโรคฟันผุ เหงือกอักเสบ นอกจากนี้ การจัดฟันยังช่วยให้มีระบบการเคี้ยวที่ดีขึ้น ลดปัญหากลิ่นปาก และการออกเสียงไม่ชัด ในคนไข้บางราย เนื่องจากการจัดฟันนั้นจะทำให้ฟันไปอยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้อง เรียงตัวเป็นระเบียบสวยงาม การทำความสะอาดก็จะง่ายขึ้น และในบางกรณียังสามารถทำให้ใบหน้าดูสมส่วนและสวยงามขึ้นด้วย
       
       แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น การจัดฟันควรได้รับคำปรึกษาจากทันตแพทย์ผู้เชี่ยวชาญเท่านั้น เนื่องจากการจัดฟันจะทำให้เกิดการเคลื่อนที่ของฟัน ซึ่งจะส่งผลต่อทั้งตัวฟันและอวัยวะโดยรอบฟัน เช่น เหงือก กระดูกที่ห่อหุ้มฟัน และก่อนจะทำการจัดฟันต้องมีการเตรียมช่องปากของคนไข้เพื่อให้มีความพร้อมก่อนการจัดฟัน ซึ่งทั้งหมดจะต้องทำโดยทันตแพทย์เท่านั้น
       
       สำหรับอันตรายของการจัดฟันที่ไม่ได้มาตรฐานนั้น ก็คงพอมีข่าวให้เห็นออกมาเป็นระยะ เนื่องจากการจัดฟันแฟชั่นมักจะทำโดยผู้ที่ไม่มีความรู้ในเรื่องทันตกรรม ทำให้เกิดอันตรายต่าง ๆ ตามมา อาทิ อันตรายจากการใช้เครื่องมือที่ไม่ผ่านการฆ่าเชื้อ อุปกรณ์ไม่ได้มาตรฐาน อาจทำให้เกิดการติดเชื้อ เกิดบาดทะยัก หากมีบาดแผลในช่องปาก หรือในวัสดุอาจมีการปนเปื้อนของสารพิษต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นตะกั่ว พลวง ซิลิเนียม โครเมียม และสารหนู ซึ่งอาจจะทำให้ถูกดูดซึมเข้าร่างกาย สะสมในระยะยาว บางรายอาจถึงขั้นไตวายได้ และในกรณีที่ติดเครื่องมือผิดวิธี โดยผู้ไม่มีความรู้ อาจทำให้วัสดุหลุดลงคออีกด้วย ทางที่ดีหากมีความจำเป็นต้องจัดฟันควรปรึกษาทันตแพทย์และเลือกใช้บริการคลินิก หรือโรงพยาบาลที่ได้มาตรฐานจะปลอดภัยที่สุด
       
       ส่วนการดูแลรักษาช่องปากที่ถูกวิธีสำหรับผู้ที่จัดฟันนั้น ระหว่างจัดฟันควรดูแลความสะอาดของฟัน และช่องปากอยู่เสมอ ควรใช้แปรงสีฟันสำหรับคนจัดฟันโดยเฉพาะ และยังมีอุปกรณ์ที่ช่วยในการทำความสะอาดในตำแหน่งที่แปรงธรรมดาเข้าไม่ถึง เช่น แปรงซอกฟันขนาดเล็ก เนื่องจากฟันที่ถูกติดเครื่องมือแล้ว จะทำความสะอาดยากกว่าเดิม อีกทั้งเศษอาหารจะเข้าไปติดตามร่องต่างๆ ได้ง่าย
       
       นอกจากนี้ ควรงดรับประทานอาหารบางประเภท เช่น อาหารที่มีลักษณะแข็งและเหนียว เช่น ตังเม หรือหมากฝรั่ง ระมัดระวังในการรับประทานของหวาน เพราะฟันจะผุได้ง่าย และสิ่งสำคัญไม่ควรลืมว่าการจัดฟันจะสำเร็จได้ผลเต็มที่หรือไม่ ต้องอาศัยความร่วมมือจากคนไข้ที่ต้องปฏิบัติตามคำแนะนำของทันตแพทย์อย่างเคร่งครัด และมาพบทันตแพทย์ตามนัดอย่างสม่ำเสมอ